“Thanh minh trong tiết tháng ba
Lễ là tảo mộ, hội là đạp thanh”
Không chỉ được nhắc đến qua hai câu thơ trên mà trong thực tế bạn đã nghe nhiều đến Tiết thanh minh. Tuy nhiên lại chưa hiểu về Tết thanh minh là gì? và năm 2021 vào ngày nào? Cùng đọc ngay bài viết dưới đây để nắm rõ hơn về ngày tết quan trọng này nhé.
Tết thanh minh là gì?
Đây là ngày tết lớn, có nguồn gốc từ nền văn hóa Trung Quốc cổ đại. Và thường được tính theo dương lịch hiện đại, nó không có ngày cố định. Thời gian từ ngày 4 hoặc 5 tháng 4 và kết thúc của tiết thanh minh là 20 hoặc 21 tháng 4 dương lịch.
Tìm hiểu: Lập xuân là ngày gì?
Nguồn gốc Tết thanh minh
Tiết thanh minh thực chất có mối liên hệ mật thiết với ngày Tết Hàn thực, và có nguồn gốc từ một điển tích của Trung Quốc. Đó là điển tích liên quan đến Giới Tử Thôi, một hiền sĩ trung thành phò tá và giúp đỡ vua Tấn Văn Công trong giai đoạn lưu vong, giành lại ngai vàng.
Tuy nhiên, sau khi có được ngai vàng, Tấn Văn Công đã quên mất việc phong thưởng, trả ơn cho Giới Tử Thôi. Hiền sĩ này không trách móc, sau đó quay về núi ở ẩn cùng với mẹ già. Vua Tấn Văn Công sai người đi tìm kiếm và cho Giới Tử Thôi về, tuy nhiên, hiền sĩ đã quyết chí không trở lại. Vua ra lệnh đốt rừng, nơi hai mẹ con Tử Thôi đang ở. Tử Thôi và mẹ bị đốt cháy trong cánh rừng. Vua Tấn Văn Công đau xót và lệnh người trong dân gian không đốt lửa và ăn đồ lạnh 3 ngày (3/3 – 5/3 âm lịch).
Từ đó, 3/3 là ngày Tết Hàn thực còn ngày 5/3 tương ứng với lịch dương 4/4 (hoặc có sự chênh lệch một vài ngày ở từng năm) là ngày Tết Thanh minh.
Ý nghĩa Tết thanh minh
Tết thanh minh là ngày tết đặc biệt, gắn liền với bổn phận, trách nhiệm và đạo đức của con người Việt. Nó còn được biết đến là ngày giỗ tổ chung của một dòng họ. Vào ngày này, con cháu trong gia đình quây quần, bày tỏ sự biết ơn và thành kính đối với trời đất, tổ tiên.
Người đi xa có dịp trở về quê hương, cùng tham gia vào các hoạt động ý nghĩa như: đi tảo mộ, sum họp cùng gia đình trong mâm cơm đầm ấm, yêu thương.
Tết thanh minh cúng gì?
Mâm cúng Tết thanh minh thường bao gồm các lễ vật như: xôi chè, hoa quả, gạo muối, bỏng, nước trắng… Trong đó, xôi chè là món ăn bắt buộc cần có trong mâm cúng ngày tết này. Món ăn được làm từ hạt gạo, là tinh hoa của đất trời, biểu tượng của nền văn minh lúa nước lâu đời.
Chính vì thế, việc cúng xôi chè cũng thể hiện được sự trân trọng, lòng thành kính muốn dâng lên những gì tinh túy, cốt lõi nhất với những bậc sinh thành. Đó cũng là công sức của người lao động, từ đó họ mong ước về một mùa vụ bội thu, công việc làm ăn thuận lợi.
Ngoài ra, hương hoa, giấy tiền… cũng là những lễ vật không thể thiếu trong ngày Tết thanh minh.
Bài cúng Tết thanh minh tại gia
Ngoài hoạt động đi tảo mộ và thực hiện các nghi thức lễ cúng ngoài mộ, nghĩa trang thì việc cúng tại gia vào ngày này cũng là điều mà các gia chủ không thể thiếu sót. Dưới đây là bài cúng Tết thanh minh đầy đủ nhất mà bạn có thể tham khảo.
Những điều kiêng kỵ nên tránh trong ngày Tết thanh minh
Có thờ thì mới có thiêng, có kiêng sẽ có lành. Vào ngày Tết thanh minh, một số điều kiêng kỵ mà bạn cần chú ý đó là:
Không tùy tiện chọn giờ tế lễ
Thời gian tốt nhất và được cho là đẹp nhất để đi cúng lễ ở các phần mộ tại nghĩa trang là từ 10 giờ sáng đến 3 giờ chiều. Khoảng thời gian này dương khí dồi dào, sắc trời quang đãng, thuận tiện cho việc thực hiện các nghi lễ. Tránh việc đi quá sớm, khi trời còn chưa sáng vừa không thích hợp cho việc tảo mộ, vừa khiến người đi dễ bị nhiễm chướng khí, tà ma.
Đi tảo mộ với tấm lòng thành kính
Tấm lòng thành kính, không tạp niệm được coi là điều quan trọng nhất mà những người đi tảo mộ cần có được. Không cần lễ vật quá cao sang, bề thế mà đôi khi chỉ cần hương hoa và một tấm lòng thơm thảo cũng sẽ động lòng trời xanh, thể hiện được sự tôn kính với người đã khuất.
Không nên đi đêm, không nên mua giày
Vào tiết thanh minh, âm khí thường rất nặng, do đó, bạn không nên đi đêm. Nếu có việc thật sự cần thiết phải đi vào đêm khuya thì cần mang theo một số vật dụng để tránh tà.
Còn đối với việc mua giày, trong tiếng Trung, giày và tà đọc giống nhau. Do đó, người dân cũng hạn chế việc mua các đôi giày mới trong những ngày này.
Không mắng chửi, to tiếng
Đặc biệt là khi đi tảo mộ, việc mắc chửi, to tiếng vừa gây ra những phiền nhiễu, vừa thể hiện sự bất kính đối với những người cõi âm.
Tết thanh minh 2021 là ngày nào?
Vậy cụ thể Tết thanh minh năm nay là ngày nào? Đó là ngày chủ nhật 4 tháng 4 dương lịch hay 23/2 âm lịch.
Trên đây là những thông tin giúp giải đáp thắc mắc của bạn đọc về Tết thanh minh vào ngày nào, ý nghĩa và nguồn gốc của ngày đặc biệt. Mong rằng những kiến thức này sẽ có ích cho bạn, để từ đó có những việc làm đúng nhất vào ngày Tết thanh minh này.
