Ông Công ông Táo là ngày lễ quan trọng của người Việt, được tổ chức hàng năm. Tuy nhiên, không phải ai cũng hiểu hết được về nguồn gốc, sự tích và ý nghĩa của ngày này. Bài viết dưới đây sẽ giúp bạn đọc biết thêm các thông tin thú vị về ngày ông Công ông Táo này đấy.
Sự tích Táo quân
Sự tích liên quan đến câu chuyện tình nghĩa vợ chồng giữa nàng Thị Nhi và chàng Trọng Cao. Hai người lấy nhau được một thời gian nhưng mãi không có con. Lâu dần, Trọng Cao sinh khó chịu và thường xuyên kiếm chuyện để xô xát với vợ.
Một hôm, xuất phát từ chuyện bé nhưng Cao lại xé ra to, thế là Cao đã đánh và đuổi vợ ra khỏi nhà. Nhi bỏ nhà ra đi, lang thang đến một vùng khác thì gặp được Phạm Lang. Hai người đồng cảm, phải lòng nhau và nên duyên vợ chồng.
Còn Trọng Cao, sau khi nguôi giận, thấy ân hận, day dứt và quyết tâm lên đường tìm kiếm vợ. Cao đi mãi, đi mãi mà không thấy, cho đến lúc hết lương thực, đồ ăn mang theo. Cao đã phải ăn xin để sống và tiếp tục hành trình.
Tình cờ, vào một ngày nọ, Cao xin ăn đúng nhà của Thị Nhi, lúc này Phạm Lang đi vắng. Nhi nhận ra người ăn xin là chồng cũ trong bộ dạng thân tàn ma dại. Nàng thương xót, mời Cao vào nhà và nấu cơm cho chàng ăn. Đúng lúc đó, Phạm Lang về. Vì sợ chồng sinh nghi nên Thị Nhi đã giấu Cao ở đống rơm sau vườn.
Đêm đó, Phạm Lang đốt đống rơm để lấy tro bón ruộng. Nhi thấy vậy nhảy vào đống lửa cứu Cao. Phạm Lang thương vợ nên cũng nhảy theo. Cuối cùng, cả ba người đều chết trong đống rơm cháy đó.
Thấy được tình nghĩa sâu đậm của cả 3 người, Thượng đế đã phong họ làm vua bếp (Định phúc Táo quân). Trong đó, Phạm Lang là Thổ công (trông coi trong bếp), Trọng Cao là Thổ địa (trông coi việc nhà) và Thị Nhi là Thổ kỳ (coi việc chợ búa).
Ý nghĩa
Tết ông Công ông Táo có ý nghĩa đặc biệt trong văn hóa của người Việt. Bởi theo quan niệm của người dân, vào ngày này, ông Táo sẽ bay về trời để tâu với Ngọc Hoàng chuyện làm ăn, cách sống, cách cư xử của mỗi gia đình. Do đó, vị thần này chính là cầu nối giữa người dân và các đấng bề trên, thể hiện được ước nguyện, sự cầu mong của mỗi người.
Táo quân cũng chính là vị thần quyết định sự may mắn hay điềm xui của gia chủ. Đồng thời còn bên cạnh để ngăn chặn sự xâm phạm của ma quỷ hoặc những tai ương.
Ngoài ra, việc thờ cúng ông Công ông Táo cũng chính là tín ngưỡng phồn thực, mong ước về sự sinh sôi, phát triển của tự nhiên. Phong tục này mang ý nghĩa cầu mong sự ấm no, đủ đầy trong mỗi gia đình, bắt đầu từ những chuyện nhỏ nhất như: bếp núc… và đến những chuyện đại sự.
Tham khảo: Tết Đoan Ngọ là gì? ăn gì? cúng gì?
Ông Công ông Táo là ngày nào? Cần làm những gì?
Ngày ông Công ông Táo là ngày nào?
Tết ông Công ông Táo được làm vào ngày 23 tháng 12 tính theo âm lịch. Ngày này còn được gọi là ngày Táo quân cưỡi cá chép bay về trời. Bởi hoạt động chính là cúng lễ và phóng sinh cá chép.
Và đến đêm 30 tháng 12 (đêm giao thừa), táo quân sẽ về hạ giới để thực hiện công việc trông coi bếp lửa trong mỗi gia đình.
Những việc cần làm trong ngày ông Công ông Táo
- Cúng lễ: gia chủ cần chuẩn bị lễ vật bao gồm: mũ ông Công ông Táo, cá chép, 1 chiếc áo, 1 đôi hia bằng giấy, tiền vàng và một mâm lễ mặn hoặc lễ chay (tùy vào gia chủ). Nên cúng ông Công ông Táo trước 12 giờ ngày 23 tháng 12 âm lịch. Sau khi cúng xong, gia chủ thắp thêm một tuần hương và thực hiện lễ tạ.
- Thả cá chép: đây là nghi thức được thực hiện sau khi cúng ông Công ông Táo tại gia. Khi thả, nên thả nhẹ nhàng, chọn vị trí thả là ven sông, suối, tránh việc thả từ trên cao xuống như: cầu, đường… sẽ tạo ra các va chạm mạnh khiến cá có thể chết. Không thả cùng túi nilon xuống mặt nước bởi việc làm này không chỉ làm cho cá không thoát ra được mà còn gây ô nhiễm môi trường.
Từ việc hiểu được ý nghĩa, nguồn gốc của ngày ông Công ông Táo cũng như các hoạt động chính của ngày này. Mong rằng sẽ giúp ích cho bạn trong việc cũng lễ đầy đủ và tươm tất.
