Các loại máy móc có thể vận hành ổn định được thì không thể thiếu xéc măng. Tuy nhiên rất nhiều người chưa biết xéc măng dùng để làm gì? Xéc măng được lắp vào đâu? Nó có chức năng ra sao. Để giúp bạn trả lời những câu hỏi này, Tiemruaxe.com đã tổng hợp tất cả những thông tin về xéc măng trong bài viết dưới đây.
Xéc măng là gì?
Xéc măng là phiên âm tiếng Việt từ của từ segment trong tiếng Anh, dịch ra có nghĩa là vòng bạc xe máy hay còn được gọi là bạc xe máy.
Thực chất đây là những vòng tròn hở bằng kim loại, được chế tạo từ gang xám, hạt thép mịn hoặc là gang hợp kim. Nó được lắp ở trong các rãnh ở trên piston của động cơ.
Phân loại xéc măng
Thị trường hiện nay có rất nhiều loại xéc măng khác nhau và chúng được chia làm hai loại:
Xéc măng khí (hay xéc măng hơi)
- Xéc măng lửa
- Xéc măng ép
Xéc-măng dầu
- Xéc măng có lò-xo
- Xéc măng loại 3 vòng
Tìm hiểu thêm:
Xéc măng dùng để làm gì?
- Duy trì nén khí ở giữa bộ phận piston và thành xi lanh.
- Tạo lớp màng dầu bôi trơn tối thiểu cần thiết để có thể ngăn ngừa trầy xước trong quá trình máy đang vận hành.
- Làm nhiệm vụ truyền nhiệt lượng từ piston đến với xi lanh.
- Ngăn chặn và không để xảy ra hiện tượng piston gõ vào thành xi lanh.
Tuy nhiên với mỗi loại xéc măng khác nhau thì sẽ có những chức năng riêng biệt.
Tác dụng của xéc măng khí
Xéc măng lửa: Đây là vòng nằm trên cùng, được tính từ trên đỉnh đầu piston rồi đếm xuống, nó tiếp xúc trực tiếp với luồng khí cháy (hỗn hợp xăng). Loại xéc măng này thường có hai mặt, mặt ngoài được mạ một lớp crom để tăng độ bền nên thường có màu trắng xung quanh.
Xéc măng ép hay còn được gọi là xéc măng làm kín: Đây là vòng thứ hai nằm ở giữa, kế bên vòng xéc măng lửa bên trên. Nó có hình dáng giống với xéc măng lửa, có thể được mạ hoặc không mạ crom, thường có màu xám đậm.
Công dụng của xéc măng khí đó là:
- Được dùng để bao kín buồng đốt, ngăn cách giữa hai phần không gian bên trong xylanh với phía bên dưới của buồng đốt.
- Tạo độ kín kẽ cho khí nén bên trong buồng đốt để duy trì áp suất nén ở bên trong buồng. Điều này ngăn không cho không khí cháy từ bên trên buồng đốt lọt xuống đáy dầu của phần máy phía bên dưới.
- Kiềm giữ cố định piston ở bên trong của xylanh.
- Truyền nhiệt từ piston qua thành xylanh, sau đó rỉ ra nước làm mát hoặc là gió để làm mát động cơ.
Tác dụng của xéc măng dầu
Xéc măng dầu là vòng nằm cuối cùng, bên dưới 2 vòng của xéc măng khí. Nó được tạo thành từ 2 vòng thép mỏng bên ngoài và được kẹp 1 vòng đàn hồi hướng tâm ở ngay chính giữa. Vòng đàn hồi hướng tâm là vòng có thiết kế phay ở các khe rãnh, tạo thành các khe nhỏ bên trên bề mặt và nó tiếp xúc với thành xilanh.
Khi piston di chuyển lên trên thì nhớt từ cacte sẽ lên theo dên, tay dên quay, bắn dầu xung quanh để bôi trơn xylanh, piston và xéc-măng để giảm ma sát piston. Lúc này thành xylanh đã được phủ đầy nhớt thì xéc măng dầu có chức năng đó là gạt lớp nhớt bôi trơn còn đọng lại trên thành xilanh này đi sau rồi thải trở lại vào buồng máy bên dưới.
Xéc măng được lắp vào đâu piston?
Bằng mắt thường, bạn có thể quan sát thấy trên đỉnh piston có 3 rãnh, đây chính là vị trí lắp đặt của xéc măng. Mỗi một loại xéc măng sẽ được sắp xếp cũng như lắp đặt ở vị trí phù hợp. Cách chia xéc măng vào piston như sau:
- Trên đỉnh piston sẽ là xéc măng lửa.
- Ở giữa là xéc măng ép.
- Cuối cùng là xéc măng dầu.
Cách lắp xéc măng vào piston
Để lắp đặt xéc măng bạn thực hiện theo trình tự sau:
- Bước 1: Chuẩn bị dụng cụ: găng tay bảo hộ, dầu nhớt động cơ, bộ xéc măng mới.
- Bước 2: Tháo xéc măng cũ ra khỏi piston. Sử dụng 1 chiếc kìm mũi nhọn để kéo nhẹ nhàng vòng bạc ra các rãnh của piston.
- Bước 3: Vệ sinh sạch sẽ các rãnh bạc
Trong quá trình làm việc các rãnh có thể bị bám nhiều bụi bẩn. Vì thế, trước khi lắp xéc măng mới thì bạn nên làm sạch các rãnh bạc. Quá trình này cũng giúp cho xéc măng có thể làm việc hiệu quả hơn.
- Bước 4: Tra dầu sẽ làm cho các rãnh tạo độ trơn, giúp việc lắp đặt trở nên dễ dàng hơn.
- Bước 5: Lắp bạc mới vào rãnh. Tiến hành lắp theo thứ tự từ trên xuống dưới lần lượt xéc măng lửa, xéc măng ép và xéc măng dầu.
- Bước 6: Định vị các rãnh đúng tiêu chuẩn.
Để piston có thể hoạt động hiệu quả, bạn cần phải tiến hành xác định vị trí của các khe đối với trục chốt piston:
Vị trí xéc-măng lửa ở trên cùng thường có độ lệch 1 góc 45 độ với trục chốt piston.
Vị trí khe xéc măng ép thứ 2 sẽ lệch hơn so với khe xéc-măng lửa 180 độ. Vì vậy nó cũng lệch hơn so với trục chốt piston là 1 góc 45 độ.
Khe xéc-măng dầu cũng lệch với xéc măng hơi và trục chốt piston 1 góc 45 độ.
- Bước 7: Lắp piston vào động cơ
Sau khi các xéc măng được lắp vào piston hoàn chỉnh, bạn bôi trơn lòng xilanh và thực hiện lắp piston lên trên động cơ. Chú ý, bạn có thể dùng búa cao su để có thể đẩy piston vào lòng xilanh mà không làm xước piston.
Thay xéc măng xe máy bao nhiêu tiền?
Việc thay xéc măng nhìn khá đơn giản nhưng không phải ai cũng có thể thực hiện thay tại nhà. Để đảm bảo thì bạn nên mang ra tiệm để thợ chuyên nghiệp kiểm tra và thực hiện.
Hiện nay, giá thay xéc măng xe máy không cố định. Bởi nó còn phụ thuộc vào nhiều yếu tố như: loại xe máy (ví dụ giá xéc măng xe máy honda Dream thái sẽ rẻ hơn nhiều so với giá xéc măng xe máy Yamaha), địa chỉ thực hiện thay… Nhưng nhìn chung, chi phí thay xéc măng rơi vào khoảng 400.000 – 500.000 đồng. Đây là khoản phí không quá lớn nhưng để đảm bảo chất lượng bạn nên tìm đến những địa chỉ uy tín hoặc quen để tránh tình trạng “tiền mất tật mang”.
Ngoài ra, xéc măng còn là chi tiết quan trọng trên xe ô tô. Tuy nhiên, giá thành của xéc măng ô tô đắt hơn xéc măng xe máy. Chúng vào khoảng vài trăm ngàn đến 1 hoặc 2 triệu đồng (tùy thương hiệu xe).
Hy vọng qua những thông tin trên đây bạn đã hiểu rõ hơn xéc măng dùng để làm gì? Xéc măng được lắp vào đâu? Mong rằng với những thông tin này sẽ hữu ích đối với bạn trong quá trình sử dụng.
