Nguyên tố hóa học là gì? Có bao nhiêu nguyên tố hóa học trong bảng tuần hoàn các nguyên tố hóa học mà chúng ta đã học ở chương trình phổ thông. Cùng tìm hiểu thêm về nguyên tố hóa học trong bài viết dưới đây nhé.
Nguyên tố hóa học là gì? Ký hiệu
Định nghĩa nguyên tố hóa học là gì?
Trong chương trình học phổ thông chúng ta đã được học nguyên tố hóa học là gì lớp 8 và tiếp tục học nâng cao hơn về nguyên tố hóa học là gì lớp 10? Theo định nghĩa thì nguyên tố hóa học là một tập hợp gồm có các nguyên tử cùng loại và có cùng số proton trong hạt nhân. Trong đó, p được gọi là số đặc trưng của một nguyên tố hóa học. Với các nguyên tử thuộc cùng một nguyên tố hóa học thì đều có các tính chất hóa học như nhau.
Ký hiệu nguyên tố hóa học là gì?
Mỗi nguyên tố hóa học đều được biểu diễn ngắn gọn bằng 1 hoặc 2 chữ cái đầu. Trong đó, chữ cái đầu tiên được viết dạng in hoa còn chữ cái thứ 2 sẽ được viết thường gọi là kí hiệu hóa học.
Các nguyên tố này có thể được phiên âm theo tiếng La tinh, tiếng Anh hay sử dụng theo các ngôn ngữ khác như tiếng Đức, Pháp, Nga…Ký hiệu hóa học cho biết tên của nguyên tố đó và chỉ 1 nguyên tử của nguyên tố đó mà thôi.
Để hiểu hơn về ký hiệu nguyên tố hóa học là gì cho ví dụ sau: Ký hiệu hóa học của khí hiđro là H, kí hiệu hóa học của khí oxy là O, của canxi là Ca, đồng ký hiệu hóa học là Cu…
Xem thêm:
Có bao nhiêu nguyên tố hóa học?
Hiện nay với sự phát triển của khoa học con người đã tìm ra được nhiều nguyên tố hóa học khác nhau. Dựa vào sự khác nhau về số hạt proton trong hạt nhân nguyên từ mà nhà khoa học Mendeleev đã sắp xếp, xây dựng hệ thống những nguyên tố đó thành bảng nguyên tố hóa học gọi là Bảng tuần hoàn các nguyên tố Hóa Học.
Trong bảng tuần hoàn này hiện đang có 118 nguyên tố hóa học khác nhau được chia thành các nhóm như:
- Nhóm kim loại: nhóm kim loại kiềm, kim loại kiềm thổ, kim loại B, nhóm kim loại chuyển tiếp…
- Nhóm phi kim có nhóm Halogen.
- Nhóm khí hiếm
- Nhóm nguyên tố đất hiếm…
Ngoài ra, còn có các nhóm họ Lantan, Actini là những nguyên tố phóng xạ.
Phân loại nguyên tố hóa học
Nguyên tố hóa học được chia làm 3 loại chính là:
Nguyên tố kim loại
- Đây là những nguyên tố tồn tại ở dạng đơn chất, thuộc thể rắn trong điều kiện thường trừ một số chất như thủy ngân, gali, xeri ở điều kiện bình thường các kim loại này ở dạng lỏng.
- Nguyên tố kim loại trong bảng tuần hoàn hóa học hiện có 81 nguyên tố.
- Các nguyên tố kim loại dạng oxit thường tồn tại là oxit bazơ, oxit lưỡng tính hoặc oxit axit khi kim loại đó có mức oxi hóa cao.
- Đặc điểm của nguyên tố kim loại thường sẽ có 1e đến 3e ở lớp ngoài cùng.
Xem thêm:
Nguyên tố phi kim
- Nguyên tố phi kim thường tồn tại ở dạng đơn chất hoặc thể khí.
- Các nguyên tố phi kim bao gồm F, Cl, Br, I, C, He, Ne, O, S, Se, N, P, Ar, Kr, Xe, Rn.
- Oxit của nguyên tố phi kim thường là oxit trung tính hoặc oxit axit.
- Các nguyên tố phi kim thường sẽ có 4e đến 7e ở bên ngoài lớp ngoài cùng, trừ trường hợp là loại khí hiếm có 8e ở lớp ngoài cùng (đây là trạng thái bền vững).
Nguyên tố á kim
- Là nguyên tố thường tồn tại ở dạng đơn chất và là những chất bán dẫn.
- Các nguyên tố á kim sẽ mang tính chất trung gian của cả kim loại và phi kim ở trên.
- Các nguyên tố á kim bao gồm có: bo, gemani, silic, asen, telu.
- Oxit của các nguyên tố á kim tồn tại ở dạng oxit lưỡng tính.
Cấu tạo bảng tuần hoàn các nguyên tố hóa học
Bảng nguyên tố hóa học được chia làm 3 phần chính là:
Chu kì
- Chu kì nghĩa là dãy các nguyên tố với các nguyên tử có cùng số lớp electron được xếp theo chiều điện tích của hạt nhân tăng dần.
- Số thứ tự chu kì sẽ bằng với số lớp của electron.
- Bảng tuần hoàn hiện nay có 7 chu kì được đánh số thứ tự từ 1 đến 7, trong đó:
- Chu kì 1, 2, 3: chu kì nhỏ: theo thứ tự sẽ có 1,2, 3 electron trong nguyên tử.
- Chu kì 4, 5, 6 : chu kì lớn với chu kì 4,5 sẽ có 18 nguyên tố, chu kì 6 có 32 nguyên tố
- Chu kì 7 là chu kỳ chưa hoàn thành.
Ô nguyên tố
- Trong bảng tuần hoàn mỗi nguyên tố hóa học sẽ chiếm một ô trong bảng được gọi là ô nguyên tố.
- Trong mỗi ô nguyên tố sẽ cho bạn biết: số hiệu của nguyên tử, ký hiệu hóa học, tên của nguyên tố đó, nguyên tử khối của nguyên tố.
- Số hiệu của nguyên tử sẽ có trị số bằng số đơn vị điện tích hạt nhân và bằng số electron trong nguyên tử. Các số hiệu nguyên tử cũng là số thứ tự của nguyên tố trong bảng tuần hoàn.
Nhóm nguyên tố
- Nhóm nguyên tố bao gồm các nguyên tử có số electron bên ngoài cùng bằng nhau. Do đó, có tính chất tương tự nhau sẽ được xếp thành cột theo chiều tăng của điện tích hạt nhân nguyên tử.
- Trong nhóm nguyên tố có 2 loại được phân làm 2 nhóm là nhóm A và nhóm B:
- Nhóm A: bao gồm các nguyên tố thuộc s và p. Số thứ tự của các nguyên tố nhóm A = tổng số electron lớp ngoài cùng
- Nhóm B: gồm các nguyên tố trong d và f có cấu hình electron nguyên tử thì tận cùng ở dạng (n – 1) dxnsy:
Nếu (x + y) = 3 → 7 thì nguyên tố thuộc nhóm (x + y)B.
Trường hợp: (x + y) = 8 → 10 thì nguyên tố thuộc nhóm VIIIB.
Trường hợp: (x + y) > 10 thì nguyên tố thuộc nhóm (x + y – 10)B.
Trên đây là những chia sẻ về nguyên tố hóa học là gì, bảng tuần hoàn các nguyên tố hóa học và giải đáp có bao nhiêu nguyên tố hóa học hiện nay. Hy vọng với những thông tin mà chúng tôi cung cấp ở bài viết này sẽ giúp bạn củng cố cho mình thêm nhiều kiến thức hữu ích hơn nhé!
